Od lat Maria i Andrzej Morawscy z Wrocławia odwiedzają znajomych przy ulicy Ząbkowickiej w Strzelinie. Wszyscy interesują się historią i zwiedzają ciekawe miejsca w okolicach Strzelina, Henrykowa i Barda. Wrocławianie chętnie opowiadają, co zmieniło się w mieście.
- Jeszcze pięćdziesiąt lat temu w okolicach dworca stały tablice ostrzegawcze. To było ważne, bo wiele osób przyjeżdżało zwiedzać największe kamieniołomy w Europie. Widok był niesamowity. Latem kąpali się tam ludzi. Było wiele schronów – opowiada Andrzej Morawski.
W kamieniołomach kręcono też filmy wojenne. Grupy płetwonurków ćwiczyły nurkowanie w krystalicznie czystej wodzie. W latach osiemdziesiątych XX w. w stawach utopiło się kilka osób. Co pewien czas milicja urządzała naloty na dzikie kąpielisko. Przed pracami strzałowymi wyła syrena i wszyscy ludzie uciekali z wody. Kryli się w bunkrach lub za skałami. To było bardzo niebezpieczne.
- Urządzano nawet nielegalne zwiedzanie zakładu z „przewodnikiem”. Dawniej słychać było potężne wybuchy. Lecące głazy często uderzały w mur więzienia. Dziś sporadycznie słychać eksplozje. Czy kopalnia w ogóle działa? – pytają wrocławianie.
Dawniej milicja odnotowywała próby włamania do przenośnego składu materiałów wybuchowych, w którym mogło zmieścić się około 50 kg trotylu górniczego.
Używano trotylu z odzysku
W połowie lat 90. na całym świecie zmieniła się technika strzelnicza. Wiele lat po wojnie skały rozsadzano silnymi materiałami wybuchowymi np. trotylem, który pochodził z odzysków amunicji. Używano też dynamitu, który zawiera nitroglicerynę. Nad wszystkim czuwało wojsko. To ono miało monopol na środki wybuchowe. Zdarzało się nawet, że pojedyncze głazy wysadzano drogim plastikiem NPP (naboje przystawne - plastyczne) ale po kilku latach z tego zrezygnowano. Obecnie większość kopalń w Polsce wynajmuje specjalistyczne firmy do wysadzania skał.
- Dawniej strefa odrzutu wynosiła nawet pół kilometra. Obecnie wynosi 190 metrów. Liczy się bezpieczeństwo i precyzja. Za pomocą laserowego skanera można zaprojektować miejsca, w których powstaną otwory na materiał wybuchowy. Używamy ekologicznych emulsyjnych materiałów wybuchowych. Są one bezpieczne w użyciu i nie zatruwają środowiska – tłumaczy Przemysław Puzio, dyrektor oddziału firmy strzałowej SSE Polska.
W latach 80. podczas wysadzania w skałach zostawało wiele niewypałów. Górnicy znajdowali wiązki zapalników elektrycznych lub przełamane naboje dynamitu. Stwarzało to olbrzymie zagrożenie. Obecnie używa się blendexu PL-80., materiału, który po wielu godzinach zalegania w otworze traci swoje właściwości wybuchowe.
- Blendex powstaje na miejscu w kopalni. W pojeździe samobieżnej wytwórni miesza się oleje mineralne z pochodnymi saletry amonowej. Ma on postać żelu. Jest zupełnie bezpieczny w użyciu i nie wybucha od uderzenia, jak dynamit – mówi Szymon Pacyna, inżynier strzałowy w SSE Polska.
Materiał do otworów wlewa się za pomocą gumowego węża. Zmienił się również proces odpalania. Nie używa się już wojskowych spłonek na lont, ale nowoczesnego systemu Nonel, rurki, w której znajduje się pył pentrytowy, silny materiał używany do produkcji zapalników. Wszystko po to, aby wysadzanie było bardziej precyzyjne. Firma strzałowa na bieżąco monitoruje fale sejsmiczne i używa specjalistycznego sprzętu do innych pomiarów.
Dynamit skaża środowisko
Czy to oznacza, że produkowany od dziewiętnastego wieku dynamit przejdzie do lamusa? Prawdopodobnie nie. Jednak obostrzenia ochrony środowiska i głównego urzędu górniczego sprawiły, że kopalnie muszą używać ekologicznych materiałów wybuchowych.
- Używając dynamitu lub amonitu, może nastąpić skażenie środowiska nitrogliceryną lub innymi nitrozwiązkami. Pamiętajmy, że trotyl ma działanie rakotwórcze. Nowoczesne materiały emulsyjne nie zawierają żadnych toksycznych składników – przekonuje dr Waldemar Witkowski z Instytutu Przemysłu Organicznego (IPO) w Warszawie.
Technologię produkcji bezpiecznych materiałów opracowano w latach 70. ubiegłego wieku po wielu wypadkach, do których dochodziło w górnictwie i zakładach produkujących substancje wybuchowe. Oprócz tego gazy, które powstają po wybuchu, nie zawierają tlenku azotu i innych trucizn. To dobra informacja dla mieszkańców Strzelina.
UWAGA!
Gdy liczba negatywnych głosów na dany komentarz osiągnie 15, zostanie on automatycznie ukryty, niemniej pokazywać się będzie przy nim opcja "kliknij, aby wyświetlić". Kiedy jednak dany komentarz osiągnie 20 negatywnych głosów, zostanie automatycznie wycofany z publikacji na stronie i już nikt nie będzie mógł go zobaczyć (poza administratorem strony).
zieloną chorągiewkę i zgłoś swoje uwagi administratorowi.
Dodając komentarz przestrzegaj norm dyskusji i niezależnie od wyrażanych poglądów nie zamieszczaj obraźliwych wpisów. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, kliknij
RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
spajker powiedziała : kimkolwiek jesteś spajker należy Ci się duży browar :D za to !! :D .. zawsze w sedno trafione :)RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
T.Filzman powiedziała : z twoją aparycją i datą urodzenia z wczesnej sanacji to nie ruszy cię nawet prezydent słupska. możesz się moglić do piłudskiego - przywódcy pps, zwykłego bandyty napadającego na pociąg pocztowy.RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
W&W powiedziała : konkretnie to twój mózg leży a 15 złotych za mózg takiej jakości to cena cokolwiek wygórowana.RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
spajker powiedziała : Raczej jako homo-bolszewikus i do tej klatki jeszcze mogliby ci wsadzić prezydenta SłupskaRE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
Ladaco powiedziała : Przecież mój pomysł jest konkretny! 15 zł mi się należy!RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
W&W powiedziała : ukradłeś mi pomysł. na emeryturze zamierzam pokazywać się w zoo jako homo-sapiens sapiens- gatunek na wymarciu. po drugiej stronie krat pozostaną politycy, aktywiści, młodzież z życiem wirtualnym, pozostanie gatunek marki konopnicka , pozostanie w&w i filzman z krucjatą zwapniałych mózgów.RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
T.Filzman powiedziała : ja nie gardzę ludźmi, gardzę nadętymi durniami, w tym sfilcowanym manem, który żyjąc polsce nie wie że polska waluta to plz a nie pln.RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
T.Filzman powiedziała : Ja dodam ci 15 zł. i napisz coś konkretnego, piszesz o spajkerze a sam robisz dokładnie to samo!RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
W&W powiedziała : Zapłaciłbym nawet 5 PLN aby zobaczyć tego który gardzi na tym forum ludźmi po to aby mu powiedzieć kilka słów ku swojej własnej uciesze.RE: Czy kopalnia jeszcze działa...?
spajker powiedziała : Gdyby to było takie proste to było by to zrobione. Pomysł na miarę Spajkera. Ja proponuję postawić na rynku w Strzelinie budkę, gdzie za zasłoną ukryty byłby Spajker. Każdy, kto chciałby go zobaczyć, musiałyby zapłacić za bilet. Po czym po przedarciu biletu, biletowy odsłaniałby zasłonę. Tłumy by ściągałyby do Strzelina większe niż w Egipcie, a granit rąbano by w Strzegomiu.