Świat w fazie chaosu. O co idzie gra?

W Przewornie odbyło się kolejne spotkanie Klubu Piastowskiego „Myśląc Polska”. Tym razem gościem był prof. Wojciech Myślecki – publicysta, wykładowca i analityk życia politycznego oraz gospodarczego. Wykład zatytułowany „Świat w fazie chaosu. O co idzie gra?” dotyczył kwestii współczesnych napięć geopolitycznych, procesów destabilizacji i kierunków przemian na świecie.

Spotkanie otworzył ks. dr hab. Tomasz Błaszczyk – proboszcz parafii w Przewornie i inicjator klubu, który wygłosił obszerny wstęp, osadzający temat chaosu w szerokim kontekście filozoficznym i kulturowym.

– Starożytni Grecy, zastanawiając się nad pierwotną formą świata i tocząc dyskusję na temat jego prapoczątku, wprowadzili w życie obiegowe teorie jego powstania – mówił ks. Błaszczyk. – Parmenides twierdził, że świat jest harmonią, w przeciwieństwie do Heraklita, który dowodził, że jest pełen antagonizmów, które się wzajemnie warunkują.

W swojej wypowiedzi ks. Błaszczyk przywoływał także pojęcia metafizyczne i antropologiczne, na których opierało się starożytne i chrześcijańskie rozumienie rzeczywistości.

– Grecy, tworząc teorię świata, traktowali go jako pewien ład, w którym istnieje porządek, harmonia, piękno układów bytu – liczb, idei, rzeczy, jak również ludzkich zachowań etycznych, estetycznych czy politycznych – zauważył.

W swoim wprowadzeniu duchowny prześledził także rozwój myśli filozoficznej, wskazując na późniejsze interpretacje chaosu przez myślicieli nowożytnych i współczesnych.

– Filozofowie doby nowożytnej – Schelling, von Baader czy Nietzsche traktowali chaos jako metafizyczną jedność zrównoważonych sił duchowych lub siłę dynamizującą rzeczywistość – mówił, podkreślając jednocześnie wagę pytania, jak nieporządek może stać się impulsem do przekształcania świata.

W ocenie ks. Błaszczyka, chaos współczesności nie ma wyłącznie charakteru filozoficznego – ma realny wpływ na porządek instytucjonalny, społeczny i polityczny.

– Człowiek żyje w świecie ustalonych wartości, a jego egzystencja jest z wartościami ściśle związana. Różnorodność wartości sprawia, że pozostają względem siebie w konflikcie, ale też potrafią się dopełniać. Niemniej jednak wzajemne wypychanie się wartości jest symptomem chaosu, który dekomponuje świat – zaznaczył.

Dalsza część wypowiedzi dotyczyła rozpadu sensu jako fundamentu kultury i cywilizacji.

– W obecnej dobie świat dotyka dekompozycja sensu, a w ślad za tym dekompozycja struktur. Architektura sensu oparta jest na kulturze i obudowana wiarą, która przez wieki została zdogmatyzowana jak pisze Chantal Delsol – przypomniał, dodając, że porzucenie tej podstawy prowadzi do chaosu ideowego.

– Destrukcji ulega państwo poprzez dekompozycję sensu prawa, wg zasady „tak jak je rozumiemy”. Destrukcji ulega demokracja w obliczu wytworzenia nowego tworu, jakim jest demokracja walcząca – kontynuował.

Ks. Błaszczyk zauważył, że chaos polityczny i ideowy to dziś globalne zjawisko, osadzone w kontekście międzynarodowym.

– Na arenie międzynarodowej rozsypuje się tzw. racjonalizacja polityczna, która po II wojnie światowej ogniskowała się wokół Pax Americana. [...] Dochodzi do narastającego chaosu geopolitycznego, który wydaje się być nieprzypadkowy – mówił.

Cały artykuł zamieściliśmy w 20 (1257) wydaniu papierowym Słowa Regionu.